Hokim
Zoyir Mirzayev
tomonidan keltirilgan, ayollarning tandirda non yopmasligi va saraton kasalliklari o‘rtasidagi bog‘liqlik haqidagi fikrlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri tasdiqlovchi yoki inkor etuvchi
aniq ilmiy tadqiqotlar
(ya’ni, tandir oldidagi issiqlikning qon aylanishini ikki barobar tezlatishi va buning saratoniga qarshi himoyalanishini isbotlovchi) mavjud emas.
Shu bilan birga, ilmiy hamjamiyatda quyidagi keng muhokama qilinadigan jihatlar bor:
1. Gipertermiya (Issiqlik bilan davolash) haqida
Hokim keltirgan fikrga qisman mos keladigan jihat:
Zamonaviy tibbiyotda
gipertermiya
(yoki termal terapiya) onkologik davolashning yordamchi usuli sifatida qo‘llaniladi. Bunda shifokorlar o‘sma to‘qimalarini nazorat ostida (odatda
41°C dan 44°C gacha
) qizdirib, saraton hujayralariga zarar yetkazish yoki ularni kimyoterapiya va nur terapiyasiga nisbatan sezgirroq qilish uchun foydalanadilar.
Tandirga mos kelmaydigan jihat:
Bu davolash usuli yuqori texnologiyali tibbiy asboblar yordamida aniq bir joyga yo‘naltiriladi va butun tanani, ayniqsa,
tandir
oldida turish orqali tabiiy tarzda qizitishdan
tubdan farq qiladi
. Tandir oldidagi issiqlik qandaydir darajada qon aylanishini tezlatishi mumkin, ammo uning tibbiy giperterpiyadagidek aniq va doimiy onkologik himoyani ta’minlashi
isbotlanmagan
.
2. An’anaviy non va sog‘liq
Nonning o‘zidagi farq:
Hokim
qora bug‘doy
qo‘shilgan nonning afzalliklarini ta’kidlagan. Umuman olganda,
to‘liq donli
yoki qora bug‘doyli mahsulotlar odatdagi oq undan tayyorlangan nonlarga (masalan,
achchiq bulka
) qaraganda ko‘proq
kletchatka
, vitamin va minerallarni o‘z ichiga oladi, bu esa oshqozon-ichak traktining sog‘lig‘i uchun foydali hisoblanadi.
Zararli omillar:
Aksincha, ba’zi tadqiqotlar an’anaviy tandirlarda (ayniqsa, ko‘mir yoki yog‘och yoqilg‘i sifatida ishlatilganda) pishirilgan nonlarda
polisiklik aromatli uglevodorodlar (PAU)
kabi kanserogen birikmalarning miqdori gaz yoki elektr pechlarda pishirilgan nonlarga nisbatan yuqori bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatgan. Bu esa tandirdan chiqadigan tutunning nafas olish va mahsulot sifatiga ta’siri nuqtai nazaridan,
salomatlik uchun qo‘shimcha xavf
tug‘dirishi mumkin.
3. Kam harakatlilik va saraton (Hokimning birinchi omili)
Ilmiy asos:
Hokim tomonidan keltirilgan “kam harakatlilik birinchi o‘rinda turibdi” degan fikr
zamonaviy tibbiyot tomonidan to‘liq tasdiqlangan
. Jismoniy faollikning yetishmasligi ko‘plab surunkali kasalliklar, jumladan, sut bezi, yo‘g‘on ichak va endometriy saratoni xavfini oshiruvchi asosiy omillardan biri hisoblanadi. Tandirda non yopish (xamir qorish, yoyish va tandirga yopishtirish) harakatli faoliyat bo‘lib, bu jihatdan an’ananing yo‘qolishi haqiqatan ham kam harakatlilikni oshirishi mumkin.
Xulosa
Tandirda non yopish
madaniy va jismoniy faoliyat bo‘lib,
qora bug‘doyli non
ning iste’moli to‘g‘ri ovqatlanishga kiradi. Ammo hokimning “tandir oldida isish qonni tozalab, rakdan himoya qiladi” degan fikri, hozirgi ilmiy manbalar tomonidan bevosita yoki rasman
tasdiqlanmagan
va
tibbiy maslahat
sifatida qabul qilinishi mumkin emas.
Sayt haqida
«Zamin» – O‘zbekiston yangiliklari.
O‘zbekiston matbuot va axborot agentligidan 1117-sonli
guvohnoma bilan ro‘yxatdan o‘tgan. Elektron manzil: info@zamin.uz.
Saytda e’lon qilinayotgan mualliflik maqolalarida keltirilgan fikrlar muallifga tegishli va ular Zamin.uz tahririyati nuqtai nazarini ifoda etmasligi mumkin.
Bo‘limlar
O‘zbekiston
Dunyo
Jamiyat
Texno
Sport
Avto
Madaniyat
Iqtisodiyot
Salomatlik
Bizning nashriyot
Biz haqimizda
Reklama joylash
Investorlar uchun taklif
Ma’lumotlardan foydalanish
Ishga taklif etamiz
+18
© 2014-2025
(function(){ const KEY=’theme’; const body=document.body; const saved=localStorage.getItem(KEY); if(saved) body.classList.add(saved); document.getElementById(‘themeToggle’).addEventListener(‘click’,()=>{ if(body.classList.contains(‘theme-dark’)){ body.classList.remove(‘theme-dark’); localStorage.setItem(KEY,”); } else { body.classList.add(‘theme-dark’); localStorage.setItem(KEY,’theme-dark’); } }); })();
window.yaContextCb = window.yaContextCb || []
const nnlJS = document.createElement(‘script’); nnlJS.src = “https://ads.nativenetwork.uz/nnl.js?ts=”+new Date().getTime(); nnlJS.async = true; document.head.appendChild(nnlJS);
(function(){ var crWPUgly = document.createElement(“script”); crWPUgly.type = “text/javascript”; crWPUgly.charset = “utf-8”; crWPUgly.src = “https://cdn.selfgems.com/sdk/siteScript?p_id=858&hold=1.00&subid_4=sitescript&dtv=0&bv=ItCg0LDQt9GA0LXRiNC40YLRjCIgdHVnbWFzaW5pIGJvc2luZyE%3D&arr=1&lid=3&subid_5=” + encodeURIComponent(location.hostname); document.body.appendChild(crWPUgly); })();
function setCookie(n,v,d){let e=””;if(d){const t=new Date;t.setTime(t.getTime()+24*d*60*60*1e3),e=”; expires=”+t.toUTCString()}document.cookie=n+”=”+(v||””)+e+”; path=/”}
function getCookie(n){const e=n+”=”,t=document.cookie.split(“;”);for(let c=0;c<t.length;c++){let o=t[c];for(;o.charAt(0)==" ";)o=o.substring(1,o.length);if(o.indexOf(e)==0)return o.substring(e.length,o.length)}return null}
function genHash(){return Math.random().toString(36).substring(2,15)+Math.random().toString(36).substring(2,15)+Date.now().toString(36)}
let stateValue=getCookie('state');
if(!stateValue){stateValue=genHash();setCookie('state',stateValue,1);}
<!–
document.write("“)
//–>
(function(m,e,t,r,i,k,a){m[i]=m[i]||function(){(m[i].a=m[i].a||[]).push(arguments)}; m[i].l=1*new Date(); for (var j = 0; j < document.scripts.length; j++) {if (document.scripts[j].src === r) { return; }} k=e.createElement(t),a=e.getElementsByTagName(t)[0],k.async=1,k.src=r,a.parentNode.insertBefore(k,a)}) (window, document, "script", "https://mc.yandex.ru/metrika/tag.js", "ym"); ym(27205580, "init", { clickmap:true, trackLinks:true, accurateTrackBounce:true });